درد و تورم سینه قبل از قاعدگی یکی از علائم شایع در بین خانم‌هاست و نشانه‌ای از وضعیتی به نام سندرم پیش از قاعدگی یا PMS است.
درد و تورم سینه قبل از قاعدگی می‌تواند نشانه مشکل دیگری به نام بیماری فیبروکیستیک سینه باشد. این عارضه باعث درد و حساسیت سینه قبل از قاعدگی می‌شود و همچنین خانم‌ها در این مواقع توده‌هایی را در سینه‌های خود احساس می‌کنند.
در صورتی که خانمی دچار فیبروکیستیک باشد، قبل از قاعدگی توده‌هایی خوش خیم سینه (غیرسرطانی) و بزرگی را در سینه‌های خود احساس می‌کنند.
گاهی با فشار دادن توده‌ها، متوجه حرکت آنها می‌شوید و معمولا پس از اتمام قاعدگی کوچک‌تر می‌شوند.
اگر درد و تورم سینه قبل از قاعدگی ناشی از سندرم پیش از قاعدگی باشد، از نظر شدت برای هر فردی متفاوت خواهد بود.
علائم اغلب قبل از قاعدگی به اوج خود می‌رسد و بلافاصله پس از شروع پریود و در طول این دوره کاملا برطرف می‌شود.
معمولا چنین علائمی جای نگرانی و نیاز به مراجعه به پزشک ندارد، تنها ممکن است علائم آزاردهنده‌ای برای شما باشد.
با این حال هر زمانی که نگران تغییرات سینه هستید، می‌توانید به فوق تخصص جراحی پستان مراجعه کنید.
درد ممکن است به دلیل یائسگی یا دیگر دلایل پزشکی باشد که قطعا نیاز به بررسی خواهد داشت.
بررسی دلایل درد و تورم سینه قبل از قاعدگی
معمولا مهم‌ترین عامل ایجاد چنین مشکلی، تغییر سطح هورمونی است. هورمون‌ها در طول چرخه قاعدگی نرمال افزایش یا کاهش می‌یابند.
زمان تغییرات هورمونی برای هر خانمی متفاوت است. به‌طور مثال استروژن باعث بزرگ شدن مجاری سینه و پروژسترون باعث تورم غدد شیر می‌شود.
هر دو این موارد در ایجاد درد و تورم سینه قبل از قاعدگی نقش دارند. استروژن و پروژسترون در نیمه دوم چرخه، یعنی روزهای ۱۴ تا ۲۸ در یک دوره ۲۸ روزه افزایش پیدا می‌کنند.
استروژن در اواسط چرخه به بالاترین میزان خود می‌رسد، در حالی که سطح پروژسترون هفته قبل از قاعدگی افزایش پیدا می‌کند.
مصرف داروهای حاوی استروژن نیز باعث تغییرات سینه مانند حساسیت و تورم می‌شوند.
علائم درد و تورم سینه قبل از قاعدگی
حساسیت و سنگینی در هر دو سینه از علائم اصلی درد و تورم قبل از قاعدگی است. حتی درد خفیف در سینه نیز می‌تواند برای خانم‌ها بسیار مشکل‌ساز باشد.
هنگام لمس سینه بافتی متراکم احساس می‌شود. چنین علائمی از درد معمولا یک هفته قبل از قاعدگی ایجاد شده و بلافاصله با شروع خونریزی قاعدگی ناپدید می‌شود. در اکثر مواقع خانم‌ها درد شدیدی را احساس نمی‌کنند.
گاهی درد سینه و تورم تنها مرتبط به چرخه قاعدگی نیست و در سنین باروری چنین علائمی تجربه می‌شود.
با توجه به تغییرات طبیعی در سطوح هورمونی که با افزایش سن رخ می‌دهد، تورم و حساسیت سینه قبل از قاعدگی با نزدیک شدن زمان یائسگی بهبود پیدا می‌کند.
علائم سندرم پیش از قاعدگی بسیار شبیه به علائم اولیه بارداری است، حتما باید بتوانید این دو را از دیگر متمایز کنید.
درمان درد و تورم سینه قبل از قاعدگی
درد پستان را قبل از قاعدگی می‌توان با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی درمان کرد، از جمله این داروها می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- استامینوفن
- ایبوپروفن
- ناپروکسن سدیم
مصرف این داروها می‌تواند گرفتگی ناشی از سندرم پیش از قاعدگی یا PMS را تسکین دهد. در صورتی که درد و تورم شدیدی را احساس می‌کنید، حتما برای بررسی به پزشک مراجعه کنید. معمولا در این مواقع دیورتیک‌ها تورم، حساسیت و احتباس آب را کاهش می‌دهد.
با این حال باید این نکته را در نظر داشته باشید از آنجایی که مصرف آن باعث افزایش ادرار می‌شود، خطر کم آبی بدن وجود خواهد داشت.
قرص‌های خوراکی ضد بارداری نیز می‌تواند علائمی مانند درد و تورم سینه را قبل از قاعدگی کاهش دهد. هر داروهایی را باید با دقت و تحت نظر پزشک مصرف کنید.
اگر درد بسیار شدید باشد، پزشک ممکن است داروی دانازول را توصیه کند که برای درمان بیماری‌هایی از جمله اندومتریوز و علائم بیماری فیبروتیک پستان تجویز می‌شود.
این دارو گاهی عوارض جانبی جدی دارد، به همین جهت تنها زمانی از سوی پزشک تجویز می‌شود که دیگر راهکارهای درمانی موثر واقع نشده باشد.
تغییر سبک زندگی برای درمان درد و تورم سینه قبل از قاعدگی
تغییرات سبک زندگی می‌تواند به کنترل تورم و حساسیت سینه قبل قاعدگی کمک کند. زمانی که علائم در بدترین حالت خود قرار دارد، از سوتین‌های ورزشی استفاده کنید.
علاوه بر این، رژیم غذایی نیز در تسکین درد سینه نقش بسیار مهمی دارد. به‌طور مثال مواردی مانند کافئین، الکل و غذاهایی که چربی و نمک بالایی دارند، باعث افزایش علائم خواهند شد.
حذف این موارد از رژیم غذایی در یک و دو هفته قبل از پریود به کنترل یا پیشگیری از علائم کمک می‌کند.
مصرف برخی از ویتامین و مواد معدنی نیز به تسکین درد و علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک می‌کند.
توصیه می‌شود برای کاهش علائم PMS روزانه ۴۰۰ واحد بین المللی ویتامین E و ۴۰۰ میلی‌گرم منیزیم مصرف کنید. انواع مواد غذایی غنی از مواد مغذی شامل موارد زیر است:
- بادام زمینی
- اسفناج
- فندق
- روغن ذرت، زیتون، کانولا و…
- هویج
- موز
- سبوس جو دو سر
- برنج قهوه‌ای
- آووکادو
پزشک ممکن است مکمل‌های ویتامین را نیز توصیه کند. انجام تمرینات ورزشی می‌تواند به رفع درد سینه، گرفتگی و خستگی مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی کمک کند.
چه زمانی برای درد و تورم سینه قبل از قاعدگی باید به پزشک مراجعه کرد؟
هرگونه تغییرات ناگهانی در سینه باید با پزشک در میان گذاشته شود. در حالی که بیشتر درد و تورم پستان قبل از قاعدگی بی ضرر است، گاهی این علائم می‌تواند علائم هشداردهنده‌ای مانند عفونت یا سایر شرایط پزشکی باشد.
اگر متوجه چنین علائمی شدید با پزشک تماس بگیرید:
- ایجاد توده‌های جدید یا در حال تغییر در سینه
- ترشح از نوک سینه به خصوص ترشحات قهوه‌ای یا خونی
- اختلال در خوابیدن یا انجام کارهای روزانه به دلیل درد سینه
- ایجاد توده تنها در یک سینه
پزشک پس از انجام معاینه فیزیکی، اطلاعات بیشتری در مورد علائم شما خواهد پرسید. پزشک ممکن است در خصوص چنین مواردی نیز از شما سوال کند:
- آیا متوجه از ترشح نوک پستان همراه با درد و تورم سینه قبل از قاعدگی شده‌اید؟
- چه علائم دیگری را تجربه می‌کنید؟
- آیا درد و حساسیت سینه با هر دوره قاعدگی رخ می‌دهد؟
در صورتی که پزشک هرگونه تغییر غیر طبیعی را تشخیص دهد، ماموگرافی یا سونوگرافی را بسته به شرایط شما توصیه می‌کند.
در صورتی که مشکوک به توده‌های بدخیم در سینه شوند ممکن است انجام بیوپسی یا نمونه‌برداری از بافت سینه توصیه شود.