منظور از شقاق نوک سینه، ایجاد ترک‌های دردناکی روی پوست سینه و آرئول است. شقاق سینه در بارداری و شیردهی بسیار شایع است؛ اما گاهی در ورزشکاران نیز به دلیل اصطکاک ایجاد می‌شود.
افرادی که این عارضه را تجربه می‌کنند، باید مراحل درمانی را سریع‌تر شروع کنند؛ چراکه احتمال عفونی شدن آن وجود دارد. معمولا با راهکارهای خانگی می‌توان شقاق نوک سینه را درمان کرد؛ اما گاهی مراجعه به پزشک بسیار ضروری است.
پیشگیری از این عارضه قبل از وقوع بهترین راه برای جلوگیری از هرگونه عوارض احتمالی است.
شقاق نوک سینه چه علائمی دارد؟
بسته به علت ایجاد آن، شقاق در یک یا هر دو سینه بروز می‌کند. علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ اما از علائم اصلی آن می‌توان به ترک خوردگی، احساس درد پوست نوک سینه یا آرئول اشاره کرد. از علائم دیگر این عارضه می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- پوست ترک‌خورده و خشک
- امکان ترشح یا خونریزی از شکاف باز
- قرمزی
- احساس درد
- پوسته پوسته شدن سینه
- اثر زخم در ناحیه آسیب‌دیده
علت شقاق نوک سینه چیست؟
دلایل مختلفی در ایجاد چنین عارضه ای نقش دارد که به شرح زیر است:
بارداری و شیردهی
تغییرات هورمونی در طی بارداری باعث پر شدن سینه‌ها می‌شود. پر بودن سینه منجر به کشیدگی پوست می‌شود و نواحی هاله و نوک پستان را تحریک می‌کند که در نهایت منجر به شقاق نوک سینه خواهد شد.
خانم‌هایی که در شیردهی نیز مشکل دارند ممکن است شقاق نوک سینه را تجربه کنند. اگر نوزاد به درستی سینه را به دهان نگیرد، امکان وارد شدن فشار زیاد به پوست حساس نوک سینه و آرئول وجود دارد، چنین حالتی باعث تحریک می‌شود.
گاهی شقاق از علائم برفک دهان، نوعی عفونت قارچی است. از آنجایی که شکاف‌های نوک پستان به صورت ترک‌های خشک است، رطوبت بیش از حد نیز در ایجاد چنین علائمی موثر است.
چنین شرایطی به دنبال شیردهی طولانی مدت یا مرطوب بودن مداوم نوک سینه‌ها به دلیل استفاده پدهای شیردهی مرطوب یا استفاده از پماد زیاد است.
با وجود اینکه که چنین عارضه‌ای در خانم‌های باردار و شیرده بسیار شایع است؛ اما امکان ایجاد آن در هر فردی وجود دارد.
بیشتر بخوانید: تغییرات سینه در بارداری
اصطکاک و شقاق نوک سینه
اصطکاک بیش از حد، نوک سینه را تحریک می‌کند. به‌طور مثال اصطکاک ناشی از یک پیراهن یا استفاده از سوتین نامناسب ممکن است به پوست حساس نوک سینه ساییده و در نهایت منجر به خونریزی شود.
این عارضه در برخی از ورزشکاران از جمله موج سواران به دنبال اصطکاک با تخته و آب دریا به نوک سینه‌ها مشاهده می‌شود. علاوه بر این، جنس برخی از پارچه‌ها گاهی بیش از سایر موارد تحریک‌کننده است، الیاف مصنوعی مانند نایلون اغلب باعث آسیب بیشتری می‌شوند.
واکنش آلرژیک
شقاق نوک سینه گاهی به دلیل واکنش آلرژیک به عواملی است که با پوست تماس دارند. این آلرژن‌ها ممکن است مواد شیمیایی یا عطرهای موجود در چنین محصولاتی باشد:
- پودر لباسشویی
- نرم کننده پارچه
- صابون یا ژل شستشو
- شامپو یا نرم کننده
- لوسیون یا مرطوب کننده
- عطر
اگر پس از استفاده از این محصولات متوجه شقاق پستان شده‌اید، احتمالا به چنین محصولاتی حساسیت دارید.
راهکارهای درمان خانگی برای شقاق نوک سینه
مرطوب نگه داشتن نوک سینه آسیب‌دیده و پوست اطراف آن با روغن طبیعی یا مرطوب‌کننده، اولین قدم ضروری برای درمان است. این نکته را در نظر داشته باشید که رطوبت بیش از حد در نوک سینه علائم را بدتر می‌کند.
خانم‌های شیرده نباید از پدهایی که امکان رد و بدل شدن هوا ندارند، استفاده کنند؛ چراکه رطوبت بیش از حدی روی نوک سینه باقی می‌ماند.
در طی بارداری غدد اطراف سینه ترشحاتی دارد که باکتری‌های این قسمت را از بین می‌برد. هنگام شستن سینه تنها باید با آب بشویید که این محافظ طبیعی از سینه‌ها پاک نشود.
حمام آب گرم یا استفاده از کمپرس آب گرم به تسکین هرگونه تحریک پس از شیردهی کمک می‌کند. خانم‌های شیرده برای جلوگیری از چنین عارضه‌ای باید کودک خود را هنگام شیردهی به گونه‌ای قرار دهند که سینه کاملا در دهان کودک باشد.
ورزشکارانی که چنین مشکلی رخ دارند، نباید از پیراهن نامناسب یا زبر استفاده کنند و همچنین پوشاندن نوک سینه با پده یا بانداژ ضد آب در حین فعالیت به بهبود شقاق نوک سینه کمک می‌کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
با این حال که این عارضه در اغلب مواقع با راهکارهای خانگی قابل درمان است؛ اما برخی مواقع حتما نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
زمانی که علائم بدتر می‌شود و با استفاده از راهکارهای درمانی بهبود پیدا نمی‌کند، قطعا نیاز به درمان از سوی پزشک دارد. پزشک مشکل ایجاد شده را مورد بررسی قرار می‌دهد، گاهی برخی از بیماران به دلیل شقاق نوک سینه دچار عفونت شده‌اند.
علائم عفونت شامل قرمزی، تورم، گرما و حساسیت در نوک سینه و پوست اطراف آن است. خانم‌هایی که از طریق شیردهی دچار شقاق نوک سینه شده‌اند، بهتر است برای راهنمایی بهتر به پزشک مراجعه کنند.