ماستکتومی نوعی جراحی برای برداشتن تمامی بافت پستان، به عنوان راهی برای درمان یا پیشگیری از بیماری سرطان سینه است.
برای افرادی که مبتلا به این بیماری در مراحل اولیه هستند، ماستکتومی ممکن است یکی از گزینه‌های درمانی باشد.
جراحی حفظ سینه یا لامپکتومی که طی آن عمل تنها تومور از سینه برداشته می‌شود، ممکن است گزینه دیگری از درمان باشد.
تصمیم‌گیری برای انتخاب بین یک روش ماستکتومی و لامپکتومی می‌تواند دشوار باشد. هر دو روش می‌تواند به یک اندازه برای جلوگیری از عود سرطان موثر باشد.
این نکته را در نظر داشته باشید که لامپکتومی برای همه مبتلایان سرطان گزینه مناسب درمانی نیست و برخی از پزشکان ترجیح می‌دهند که ماستکتومی را انجام دهید.
با وجود تکنیک‌های جدید از این جراحی امکان حفظ پوست سینه وجود دارد و بعد از عمل ظاهر طبیعی‌تری از سینه خواهید داشت.
گاهی برخی از افراد برای بازگرداندن شکل سینه همزمان با ماستکتومی یا به عنوان عمل دوم در زمان دیگری بازسازی سینه را انجام می‌دهند.
عمل ماستکتومی به چه هدفی انجام می‌شود؟
اگر مبتلا به سرطان در ناحیه سینه هستید یا در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارید، عمل ماستکتومی را برای برداشتن تمام بافت سینه باید انجام دهید.
ممکن است برای خارج کردن یک سینه (ماستکتومی یک طرفه) یا هر دو سینه (ماستکتومی دو طرفه) این عمل جراحی را انجام دهید.
ماستکتومی برای درمان سرطان سینه
این عمل ممکن است یک گزینه درمانی برای بسیاری از انواع سرطان از جمله چنین مواردی باشد:
- کارسینوم داکتال درجا (DCIS) یا سرطان غیر تهاجمی
- مراحل ۱ و ۲ (مرحله اولیه) سرطان
- مرحله ۳ (پیشرفته) سرطان و پس از شیمی درمانی
- سرطان التهابی و پس از شیمی درمانی
- بیماری پاژه سینه
- سرطان عود کننده موضعی
پزشک در این مواقع گاهی ماستکتومی را به جای لامپکتومی به همراه پرتو درمانی توصیه می‌کند:
- دو یا چند تومور در نواحی مختلف سینه دارید.
- رسوبات کلسیمی گسترده یا بدخیم در سرتاسر پستان دارید که پس از بیوپسی، تشخیص سرطان داده شده است.
- قبلا تحت پرتو درمانی در ناحیه سینه بوده‌اید و سرطان در پستان عود کرده است.
- باردارید و تشعشعات برای جنین خطر دارد.
- لامپکتومی کرده‌اید؛ اما این بیماری همچنان در ناحیه عمل شده وجود دارد، همچنین امکان گسترش سرطان به سایر نقاط سینه وجود خواهد داشت.
- حامل جهش ژنی هستید که خطر ابتلا به سرطان را در سینه به همراه دارد.
- یک تومور بزرگ نسبت به سینه خود دارید. ممکن است پس از لامپکتومی بافت سالم کافی برای رسیدن به نتایج زیبایی قابل قبول نداشته باشید.
- دچار یک بیماری بافت همبند مانند اسکلرودرمی یا لوپوس هستید و ممکن است عوارض جانبی اشعه به پوست را نیز تحمل نکنید.
ماستکتومی برای پیشگیری از سرطان سینه
- اگر این بیماری را ندارید؛ اما خطر ابتلای آن در شما بالاست ممکن است این عمل یکی از گزینه‌های پیشگیری از بیماری باشد.
- ماستکتومی پیشگیرانه یا کاهش‌دهنده که شامل برداشتن هر دو سینه است، خطر ابتلا به بیماری را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.
- ماستکتومی پیشگیرانه برای افرادی که در معرض خطر ابتلا بسیار بالای سرطان هستند، در نظر گرفته می‌شود. این افراد با سابقه خانوادگی زیاد سرطان یا وجود جهش‌های ژنتیکی خاص که خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد، مشخص می‌شود.
خطرات احتمالی انجام عمل ماستکتومی
از خطرات احتمالی این بیماری می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- احساس درد
- خونریزی
- عفونت
- تورم در بازو
- تشکیل بافت اسکار سخت در محل جراحی
- درد و سفتی در شانه
- بی حسی به خصوص زیر بازو در اثر برداشتن غدد لنفاوی
- تجمع خون در محل جراحی (هماتوم)
نحوه آمادگی برای انجام عمل ماستکتومی
قبل از جراحی شما با پزشک خود گفتگو خواهید داشت تا در نهایت با رضایت شما بهترین روش درمانی انتخاب شود.
آماده شدن برای جراحی
هرگونه محدودیت قبل از جراحی و سایر مواردی که باید از آن آگاه باشید به شرح زیر است:
- در خصوص هرگونه دارو، ویتامین یا مکملی که مصرف می‌کنید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از موارد باعث ایجاد اختلال می‌شود.
- مصرف آسپرین یا سایر داروهای رقیق‌کننده خون را یک هفته یا بیشتر باید متوقف کنید؛ چرا که احتمال خونریزی را در شما افزایش می‌دهد. این داروها شامل آسپرین، ایبوپروفن و سایر مسکن‌ها و داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین است.
- ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از جراحی چیزی نخورید و ننوشید.
- باید برای بستری شدن در بیمارستان آماده شوید. از پزشک خود بپرسد که طی چه مدت نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارید.
پروسه جراحی ماستکتومی چگونه است
ماستکتومی اصطلاحی است که برای چندین تکنیک جهت برداشتن یک یا هر دو سینه کاربرد دارد. علاوه بر این جراح ممکن است غدد لنفاوی مجاور را نیز برای تعیین اینکه آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر، بردارد.
جراح در طول تشریح غدد زیر بغل، تعدادی از غدد لنفاوی را از زیر بغل، در سمت تومور خارج می‌کند. در بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان، جراح چند گره اولیه را خارج می‌کند.
پس از آن، غدد لنفاوی برداشته شده در طول ماستکتومی برای سرطان مورد آزمایش قرار می‌گیرد. اگر سرطانی وجود نداشته باشد، نیازی به برداشتن غدد لنفاوی دیگری نیست.
در صورتی که این بیماری وجود داشته باشد، جراح در خصوص گزینه‌هایی مانند اشعه به زیر بغل گفتگو خواهد داشت.
اگر تصمیم به انجام این روش درمانی داشته باشید، دیگر نیازی به برداشتن غدد لنفاوی نیست. برداشتن تمامی بافت سینه و بیشتر غدد لنفاوی را ماستکتومی رادیکال اصلاح شده می‌گویند.
در تکنیک‌های جدید این عمل جراحی، بافت کمتری از سینه برداشته می‌شود. از دیگر انواع ماستکتومی می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- ماستکتومی کامل
- ماستکتومی با حفظ پوست
- ماستکتومی با حفظ نوک سینه